غرفه سازی با سازه های بادی
پیش گفتار:
در غرفه سازی معمولا از سازه های متفاوتی برای قسمت تولیدی و اجرایی غرفه در نمایشگاه ها استفاده می نمایند مانند: سازه اسپیس فریم، سازه تتریس، سازه کلیک، سازه پاپ آپ، سازه ماکسیما و البته سازه های بادی! غرفه سازی با سازه های بادی موضوعی است که در این مطلب قصد پرداختن آن را داریم؛ سازه های بادی در صنعت غرفه و غرفه سازی بسیار پرکاربرد و البته پر نقش تلقی می شوند. در ادامه پیرامون این موارد صحبت خواهیم کرد اما چیزی که لازم بود به عنوان پیش زمینه در ذهنتان داشته باشید، اهمیت غرفه سازی با سازه های بادی است چرا که در ادامه مطلب به تعداد بیشماری در این خصوص گفت و گو خواهیم کرد.
سازه های بادی:
سازه های بادی یا air support همانند یک پاکت نازک هستند در ابتدا که با فشار متقابل هوا دچار کششو انعطاف می شوند؛ در واقع این سازه ها با استفاده از فشار هوا می توانند برای شکل دادن به یک سازه مورد استفاده قرار بگیرند. سازه های بادی اغلب در پوسته روکشی خود فسمت های لوله ای و یا سلولی دارند که در حقیقت با تحت فشار قرار گرفتن آن ها، کارایی این سازه ها تازه شروع می شود و می توان از آن، برای ساخت غرفه و یا حتی دیگر سازه های ساختمانی متفاوت بهره برد. جالب است در خصوص سازه های بادی و مطلوبیت این دسته از سازه ها برای امر غرفه سازی (غرفه سازی با سازه های بادی) بدانید که این سازه ها برخلاف سازه هایی که به فشار هوا وابستگی زیادی دارند، می باشند و از همان فشار هوا برای استواری و ایستادگی خود بهره می برند. در سازه های بادی معمولا با استفاده از تکنولوژی های روز و دستگاه های مدرن امروزی، فشار هوای داخل سازه های بادی کنترل و تنظیم می شود تا در صورت افت فشار در بخش هایی از سازه و یا حتی ریزش سازه ای، سایر بخش ها بتوانند خود را در حالت بالانس قرار دهند و سازه را بر پا نگه دارند. استفاده از سازه های بادی اینچنین که به فشار اتمسفر خارجی اصلا حساس نیستند سبب از بین رفتن شرایط اتکایی سازه ها با شرایط آب و هوایی و همچنین همانطور که گفته شد، جبران وظیفه قسمتی از سازه که به دلایلی فشار هوای داخلی خود را از دست داده است. سازه های بادی بطور کلی به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند؛
- سازه های شیار دار (یا به اصطلاح دندانه دار) پر شده از هوا: معمولا این سازه ها به شکل طاف و یا گنبد در سازه نمایان می شوند، این دتسه از سازه های بادی متشکل از لوله های پر شده از هوا می باشند که سبب ایجاد حالت های قوسی و انحنایی در آخر می شود.
- سازه هایی با دیوارهایی دو جداره: همانطور که از نام این دسته از سازه های بادی قابل فهم است، اسن سازه های از لایه های موازی تشکیل شده اند. این لایه های موازی به واسطه رشته و پوسته های دورنی به کار رفته در خود، فضای میانی که دارای فشار هستند را سر پا نگه می دارند.
خصوصیات سازه های بادی عبارتند از:
در تمام بخش های سازه و اجزای متفاوت آن ها، فشار باید به حد قابل توجهی پمپاژ شده باشد؛ اگر فشار کم باشد قطعا سازه سر پا و استوار باقی نخواهد ماند و اگر هم فشار زیاد باشد می تواند به لایه های درونی فشار بیشتری را وارد کند و آن را مجبور به تسلیم شدن و ترکیدن نماید.
علاقه اجزای مختلف سازه برای رسیدن به فرم ایده آل، یکی از خصوصیات جالب و البته پیچیده سازه های باید تنظیم فشار در انتهای لوله ها و تشکیل شکل نهایی ترسیم شده برای غرفه و یا هر سازه دیگری که مد نظر باشد، کی باشد.
اگر لوله های موجود در لایه های سازه که در قسمت انتهایی خود، از تکیه گاه مطلوبی اغلب بهره می برند، سبب ایجاد خمش به دلیل فشار در قسمت های فوقانی خود و کشش در قسمت های پایینی خود می می گردند. جالب است در خصوص این سازه های تولیدی و اجرایی بدانید که اگر کشش طولی در لوله که به سبب فشار در انتهای لوله ها، ایجاد شده است بزرگتر از خمش فشاری تولید شده در قسمت های فوقانی لوله باشد، همان قسمت یعنی قسمت های فوقانی پوسته در کشش باقی می ماند و تیر لوله ای، بار کلی را در این وضعیت متحمل خواهد شد!
تاثیرات ارتفاع، پخش کردن بارهای برابر و از هم پاشیدن سازه های باید::
ارتفاع هر چه بیشتر برای سازه های بادی در نظر گرفته بشود و در واقع از سازه های باید در ارتفاعات زیاد مورد بهره گیری نمایند، پتانسیل سازه ای را هم از جهت بیشتر شدن سطح انتهایی تیر حمال و واکنش طولی فشار القایی سازه و هم از نظر افزایش حد فاصل بالا و پایین تیر حمال که تر نهایت سبب انتقال فشار حمشی در قسمت فوقانی متناسب با آن می شود را میسر می سازد. پخش کردن بارهای برابر در استفاده از این دسته از سازه ها امری است کلیدی و مهم؛ بارهای متوسط معمولا به صورت عمودی بر لایه های سازه اثر گذاری می نمایند و سبب شکست پوسته در ناحیه مشخص و همچنین کم شدن ارتفاع موثر سازه یا همان به اصطلاح کمر خم کردن سازه می شوند. بارهای متوسط سبب تضعیف اجزای سازه های بادی می شوند و به همین جهت، این دسته از بار ها به همراه بارهای مرکزی و متمرکز در سازه باید برای توزیع نیروها بر روی سطوح بزرگترو در جهت به حداقل رسانیدن درصد شکست پوسته در نواحی مختلف طراحی و پرداخته بشوند. از هم پاشیدن سازه هم که از نامش کاملا واضح و معلوم است؛ عوامل طبیعی زیادی نظیر: نور خورشید، درجه حرارت های مختلف شبانه روزی، فرسودگی های زمانی و سایر موارد دیگر و از طرفی عواملی مثل فشار بیش از اندازه و کشیدن بیش از حد لایه های سازه ای صورت بگیرد. در واقع سازه های بادی تا زمانی که مطابق میل و ظرفیتشان، مورد استفاده قرار بگیرند، خوب و ایده آل هستند و در زمانی که اندکی دچار فشار بیشتری بشوند شروع به شکست و نابودی از داخل و در نهایت فروشاپی ار بیرون می شوند. به همین دلیل بسیاری از غرفه سازان و سازندگان سازه های مختلف از این سازه ها در شرایطی که ثبات آب و هوایی در آنجا موج بزند، استفاده و بهره گیری می کنند.
غرفه سازی با سازه های بادی:
معمولا غرفه سازی با سازه های بادی خیلی کم در داخل ایران به چشم می خورند. بیشتر غرفه سازان حتی در طراحی های اولیه خود هم، به فکر استفاده و بهره گیری از سازه های این چنینی نیستند. غرفه های بادی مدت های زیادی است که از آن ها در نمایشگاه های مختلفی داخلی و خارجی کشورهایی که تنها به فکر بازگشایی نمایشگاه نیستند و نیم نگاهی به جمع و جور کردن غرفه ها و وسایل آن ها در انتهای زمان فعالیتی نمایشگاه دارند نیز استفاده می نمایند. غرفه های بادی خصوصیات ریز و درشت زیادی دارد که شاید عدم تمایل به دانستن این خصوصیات از سوی طراحان و غرفه سازان ایرانی و همچنین تمایل شدید این دوستان برای پیچ و بست کردن سازه ها بر روی هم، یکی از عوامل مهم در عدم استفاده از سازه های بادی باشد! سازه های بادی در حد ظرفیت های وجود خود، در شکل و ابعاد مختلف طراحی و تولید شده اند؛ اشکا این سازه ها همانند: نیم کره، ربع کره و حالتی شبیه به زین اسب می باشد که با همین حالت های محدود می تواند سبب صرفه جویی قابل توجهی برای غرفه ساز و غرفه دار باشد. فراموش نکنید ساه های بادی با هر شکل و شمایل عجیب و غریبی که دارند باید در آخر، حداقل از یو دارای انحنای محدب باشند تا بتواندد در طول شبانه روز، فشار هوای داخل خود را در وضعیت متعادل نگه دارند تا سر پا باقی بمانند. شاید برایتان جالب باشد با برا های وارد شده به چنین سازه هایی کمی آشنایی پیدا کنید؛
- بارهای اولیه، بارهای مرده هستند که به بارهای وزنی لایه های پوستی سازه و همچنین بارهای دائمی معلف از لایه اتلاق پیدا می کنند. البته لازم به ذکر است با توجه به سطح سازه های بادی در حال حاضر که درآن ها از مصالح و مواد اولیه سنگین استفاده نمی شود، از بارهای اولیه به دلیل نداشتن وزن به خصوصی، چشم پوشی می شود درست همانند مسائل فیزیکی! اما این را به خاطر داشته باشید که در صورت ارتقا سطح این دسته از سازه ها و ایجاد دگرگونی های عظیم در آن ها، قطعا بارهای اولیه و مرده سازه های بادی با استفاده از مصالح و مواد اویه سنگین، وزن به خود پیدا خواهد کرد که در آن زمان در محاسبات سازه ای باید به آن ها توجه نمود.
- بارهای ثانویه یا بارهای زنده، بارهای ثانویه و یا براهای زنده شامل بارهای نزولات آسمانی نظیر برف و باران می باشد که در صورت انباشه شدن حجم آن ها بر روی قسمت های فوقانی سازه، اماکان برگشتن و کج شدن سازه به سبب سبک بودن ذاتی آن، هست. پس فراموش نکنید که خرابی این دسته از سازه ها می تواند به خودی خود سبب برهم زدن برنامه های فعالیتی شما در طول نمایشگاه ها و یا هر جای دیگری بشود!
- بارهای ناشی از بادهای منطقه ای، سازه های بادی برای خودنمایی بیشترشان بایستی قدرت مقاومتی خود در برابر بادهای شدید و حتی طوفان های سهمگین را نیز بالا ببرند تا بتوانند در شرلیط بد آب و هوایی نیز کارایی لازمه خود را داشته باشند.
- مورد آخر هم مربوط به بارهای کلی است که باید برای نگه داری لایه های سازه مورد استفاده قرار بگیرند و این مسئله را باید غرفه ساز به آن اشراف پیدا نماید.
موارد نوین در غرفه سازی با سازه های باید:
خوشبختانه در عصر کنونی همانطور که انتظار می رفت اتفاقات قابل قبولی برای سازه های بادی افتاده است. تکنولوژی امروز با کشف و ساخت ترکیب هایی سبک و مقاوم در برابر پرتوهای خورشیدی و همچنین نسوز، توانسته اند قابلیت های سازه های بادی را بیش از پیش نشان همگان دهند و ثابت کنند که غرفه سازی بادی، سازه های فوق العاده هستند. با توجه به پیشرفت های انجام شده و ارتقا سطح کیفی سازه های بادی، این دسته از سازه ها طول عمر بیشتری نزدیک به سی سال را برای خود بدست آورده اند که واقعا امتیازات قابل قبولی است برای چنین سازه هایی!!! نکته قابل توجه برای غرفه سازی با سازه های بادی تناسب مستقیم کشش سازه ای با دهانه سازه و همچنین نسبت معکوس کشش سازه ای با خیزش آن دراد؛ در واقع هر چقدر دهانه سازه بزرگ تر و عریض تر باشد، کشش افزایش پیدا می کند چرا این که این قابلیت را بطور ذاتی در خود دارد و هر چه کشش سازه ای کمتر باشد، خیزش سازه ای بیشتر و در نتیجه قدرت انعطافی آن برای غرفه سازی و پیش از طراحی، پایین تر می آید. شایان به ذکر است تمام سازه های بادی در حال حاضر دیگر از سقف های کم توان و لغزنده خود استفاده نمی نمایند و مدت های مددی است که سقف های مدرن و ساخته شده از مواد اولیه های درجه یک، جای آنان را گرفته است. یکی از همین سقف های مدرن و امروزی؛ سقف های ساخته شده از لایه های فایبرگلاسی با پوشش های وینیل می باشد که از جهتی در زیبایی کلی سازه تاثیر گذار خواهد بود و از جهتی دیگر مقاوت سقف را در برابر انباشته شدن حجم های مختلف نزولات آسمانی و همچنین مقاومت آن در برابر حرارت و پرتوهای مختلف خورشیدی را دو برابر می کند! از نمونه های بارز و قابل استناد غرفه هایی با سازه های بادی می توان به: غرفه ژاین در نمایشگاه اکسپو 70 اشاره داشته باشیم؛ طراحی این غرفه شخصی است به اسم مراتا که با طرح پایانی خود، سبب نمایش خیره کننده و شناخته تر شدن این سازه در صنعت غرفه سازی گردید. قطر سازه ای که او زحمت طراحی و اجرایش را کشید 50 متر و اسکلت کلی سازه وی، از شانزده لایه قوس دار پر شده از هوا می باشد که این لای ها دارای روکش پلی وینیل می باشند! جالب است بدانید اتصال این لایه های به پی انتهایی تیرچه های حمال از طریق لوله های فولادی شکل گرفته و به همین سبب، مقاومت این سازه نمایشگاهی مراتا بسیار زیاد می باشد و این سازه قادر است فشاری در حدد 25 هزار نیوتون بر متر مکعب را نیز تحمل کند و همچنین قابلیت ایستادگی در برابر بادهایی با سرعت دویست کیلومتر بر ساعت را نیز دارا می باشد!
کلام آخر:
غرفه سازی با سازه های بادی با توجه به سازگاری این نوع سازه ها با محیط زیست و همچنین عدم تولید زباله های صنعتی، بهتر است هر چه زود تر در کشور ما نیز ساخته و پرداخته بشود. البته تا کنون غرفه هایی به عنوان نمونه های کوچکی از این سازه ها در نمایشگاه های داخلی و خارجی ایران، دیده شده اند که قطعا با پیگیری های مداوم و پیدا کردن تمایلات طراحان و غرفه سازان به این نوع سازه های دوست داشتنی، می توان هم در هزینه و هم در زمان صرفه جویی های قابل توجهی را انجام داد! سازه های بادی شاید در گذشته ضعف هایی را با خود به همراه داشتند نظیر: عدم تحمل وزن برف و باران های ناشی از شرایط محیطی بر روی قسمت های سقفی خود و همچنین سریع پاره شدن و دچار شکیت شدن لایه های درونیشان به سبب وجود پرتوهای داغ خورشیدی و بسیاری از دلایل دیگر اما امروزه با پیشرفت هایی که در زمینه های سازه های مختلف توسط افراد گوناگون در سرتاسر جهان صورت گرفته است، سازه های بادی نیز دچار تحولات اساسی در سطوح مختلف خود شده اند دیگر به مانند گذشته سریع ضعیف نمی شوند و قابلیت های بسیار جدی و منحصر به فردی را برای دارندگان خود به ارمغان می آورند! شاید ذکر این نکته هم خالی از لطف نباشد که این سازه های بادی، قابلیت رنگ پذیری خارق العاده را دارا می بانشد و می توانند با نشان دادن رنگ هایی که تیم اجرایی برای آن ها در نظر گرفته است؛ هم سبب زیبایی محیط پیرامون خود شوند و هم سبب زیبایی غرفه شما برای به نمایش گذاشتن یک تصویر رنگی و دوست داشتنی! برای خلاصه بندی پایانی باید در مورد سازه های بادی این چنین گفت که؛ اگر از سازه های مدولار یا همان از پیش ساخته شده متنوع با هر اسم و قابلیتی خسته شده اید، می توانید لااقل برای یک بار هم که شده از سازه های بادی که البته قطعا در ایران نیز همانند سایر کشورهای دیگر جهان، استفاده و بهره گیری از این سازه ها در چهارچوب قوانین خاصی قرار می گیرد، استفاده به عمل آورید تا هم درهزینه های غرفه سازی خود دچار صرفه جویی شوید و هم در موارد دیگر صنعتی بتوانید برای خود اندوخته های بیشتری را نیز انباشته کنید و فراموش نکنید که از این دسته از سازه های بادی تنها برای غرفه سازی استفاده نمی کنند و هستند حتی فضاهای بسیار بزرگتری از غرفه ها که با همین سازه ها ساخته و پرداخته می شوند!